🔊 Prawo Archimedesa – prawo hydro- i aerostatyki określające siłę wyporu płynu, odkryte przez Archimedesa z Syrakuz. Prawo Archimedesa głosi, że na ciało (częściowo lub całkowicie) zanurzone w płynie (cieczy, gazie lub plazmie) działa pionowa, skierowana ku górze siła wyporu F w , {\displaystyle F_{\mathrm {w} },} której wartość jest równa ciężarowi płynu wypartego przez to ciało: F w = m p g = ρ p g V , {\displaystyle F_{\mathrm {w} }=m_{\mathrm {p} }g=\rho _{\mathrm {p} }gV,} gdzie: m p {\displaystyle m_{\mathrm {p} }} – masa wypieranego płynu, ρ p {\displaystyle \rho _{\mathrm {p} }} – gęstość płynu, g {\displaystyle g} – ziemskie przyspieszenie grawitacyjne, V {\displaystyle V} – objętość wypieranego płynu (równa objętości części ciała zanurzonej w płynie). Siła wyporu jest wynikiem zasad i własności ciśnienia hydrostatycznego. Ciśnienie to rośnie wraz ze wzrostem głębokości w płynie, jest zatem większe u dołu zanurzanego ciała niż w górnej jego części. W związku z tym siła parcia płynu działająca na dolne części ciała ma większą wartość niż siła działająca na górne jego części. Wypadkowa tych sił daje siłę wyporu F w {\displaystyle F_{\mathrm {w} }} . Archimedes wyprowadził swoje prawo w pierwszej księdze dwuczęściowego dzieła O ciałach pływających, zachowanego jedynie w przekładzie łacińskim.